Gisterenavond speelden we in Breda, daar waren we in de voorafgaande series nog niet geweest. Het gebouw is een grote kunstensupermarkt, drie zalen, restaurants en cafe’s, een bioscoop, ongelofelijk, voor de crisis een bezoekersaantal dat de 450.000 overschreed en nu weer va een dip waar menig theater jaloers op zou zijn, weer stijgend naar de 350.000! Gisteren pikten wij daar een dikke vierhonderd van mee in de grote Middenzaal, ook weer een amphitheater, net als in Utrecht. Nu we dat twee maal achter elkaar ervoeren weet ik zeker dat ik me in zo’n setting het meest prettig voel, het besef dat publiek een totaler beeld van de voorstelling kan krijgen geeft een aangenamer gevoel, je, tenminste ik, sluit dan sneller een verbond met al die onbekenden die hun huis uit zijn gegaan om naar ons te komen kijken en luisteren.
We werden ontvangen door twee gastheren, waarvan er eentje de hele avond (!) in onze buurt bleef, die alles wat er nog te regelen viel voor ons regelde en die na afloop ons onthaalde op een gezellige na-zit. De kleedkamers die we kregen toebedeeld waren de meest bizarre waar ik ooit in heb gezeten, kleedkamers met de titels Leonard Bernstein, Maria Callas en Ko van Dijk!. Ik zat in de Ko-kamer. De wanden van hoog tot laag beplakt met kritieken van zijn rollen in verschillende periodes van zijn leven, kritieken overgedrukt uit zijn eigen plakboeken, met aantekeningen en al. ( bij een slechte kritiek van Anton Koolhaas in Vrij Nederland stond in zijn kernachtige handschrift in de kantlijn: ” Zo, daar kunnen we het dan mee doen!” Tot zelfs in de douche en op de toilet waren de tegeltjes bedrukt met citaten uit de kritieken, meestal uitzinnig lovend. Ik trof er veel verhalen aan over voorstellingen waar ik als beginnend acteur ook in had meegespeeld waardoor er erg veel films uit het verleden door mijn hoofd begonnen te spoken. Ik ging de kleedkamer uit om ergens in het donker achter het toneel te gaan zitten en niet verder afgeleid te worden door de grote Ko. Onvergetelijke man. Kan ik uren over vertellen en schrijven. Ga ik niet doen, misschien ooit elders, maar nu gaat het om de Vader.
De voorstelling werd bij mij van binnen toch weer op de een of andere manier door hem beinvloed, want bij veel momenten in mijn rol schoot door me heen : wat zou hij, de grote Ko, daar nu van vinden? Zou hij onze huidige manier van toneelspelen kunnen accepteren?”
Dag Ko, wat heb ik toch veel van je mogen leren, dankjewel. Dag Breda, het was een heerlijk speel-avondje!
Breda, 13 September 2018
